Chẩn đoán hình ảnh (CĐHA) được coi là một trong những xét nghiệm y học then chốt trong xác định bệnh lý, mở đường cho việc điều trị. Đánh giá đúng tầm quan trọng của CĐHA, những năm qua, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư, tạo đột phá về CĐHA, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, ứng dụng phục vụ khám, chữa bệnh cho nhân dân.
Đóng góp quan trọng trong chẩn đoán lâm sàng
Chúng tôi đến Khoa CĐHA (BVĐK tỉnh) khi các bác sĩ, kỹ thuật viên đang tiến hành hội chẩn trực tuyến thường kỳ với Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) về ca phẫu thuật tiêu hóa của bệnh nhân Hà Trọng T (68 tuổi, phường Trần Hưng Đạo, Thành phố Hạ Long), có bệnh sử tiểu buốt dắt khoảng 1 tuần trước vào viện, nước tiểu nhiều cặn đục. Khi nhập viện, bệnh nhân được đặt sonde tiểu bơm rửa bàng quang, trong quá trình bơm rửa thấy nước tiểu chảy ra từ trực tràng. Theo báo cáo của các bác sĩ BVĐK tại buổi hội chẩn, trước khi đưa ra chỉ định y khoa, các bác sĩ, kỹ thuật viên Khoa CĐHA đã tiến hành siêu âm, chụp cắt lớp vi tính ổ bụng, nội soi đại trực tràng, từ đó giúp các bác sĩ xác định chính xác bệnh của ông Hà Trọng T. bị rò bàng quang – trực tràng, được chỉ định phẫu thuật. Trường hợp trên là một ví dụ về vai trò của CĐHA để các bác sĩ đưa ra chỉ định chính xác cứu chữa cho người bệnh.
Các bác sĩ, kỹ thuật viên hội chẩn trực tuyến với Bệnh viện Việt Đức tại khoa Chẩn đoán hình ảnh
Trao đổi với Bác sĩ Ngô Quang Chức, Trưởng khoa CĐHA (BVĐK tỉnh), chúng tôi được biết, CĐHA trong y học là một trong những chuyên ngành y khoa quan trọng bậc nhất của ngành y tế hiện nay. Với sự phát triển vượt bậc, CĐHA ngày càng chiếm vai trò then chốt trong chẩn đoán các bệnh lý phức tạp như các bệnh lý thần kinh, hô hấp, tiêu hóa, cơ xương khớp. Trong chấn thương, CĐHA cho phép chẩn đoán xác định các tổn thương như gãy vỡ xương, máu tụ trong não hay các tổn thương vỡ tạng rỗng, tạng đặc khác. Đặc biệt, ngày nay kỹ thuật điện quang can thiệp đã được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán và điều trị, góp phần hạn chế xâm lấn, rút ngắn thời gian điều trị và hồi phục so với phẫu thuật. Từ các kết quả chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp X-quang, CT-scanner, chụp MRI sẽ là cơ sở để các bác sĩ có thể thực hiện thăm khám và phát hiện nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm từ khi chưa có triệu chứng. Đây cũng là nền tảng để bác sĩ đưa ra kết luận hoặc hướng chữa trị phù hợp, kịp thời cho bệnh nhân.
Ứng dụng kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán hình ảnh
Là một trong những đơn vị đi đầu trong công tác chuyển đổi số của ngành Y tế, BVĐK tỉnh Quảng Ninh nói chung và khoa CĐHA nói riêng không ngừng đổi mới, ứng dụng công nghệ thông tin vào trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Bệnh viện sử dụng hệ thống lưu trữ và truyền tải hình ảnh PACS cùng nền tảng công nghệ Web-cloud không giới hạn các thiết bị, đáp ứng kết nối trực tuyến mọi lúc, mọi nơi, có thể thay thế hoàn toàn cho phim X-Quang nhựa truyền thống.
Khoa Chẩn đoán hình ảnh (BVĐK tỉnh) được trang bị hệ thống máy chụp cắt lớp vi tính hiện đại
Nhờ PACS, các bác sĩ có thể truy cập lấy dữ liệu, hình ảnh của bệnh nhân một cách nhanh chóng, chính xác mọi lúc, mọi nơi trên cả điện thoại di động. Các bác sĩ và bệnh nhân dễ dàng tương tác, trao đổi, chẩn đoán tức thì, không chỉ liên chuyên khoa mà còn kết nối hội chẩn với nhiều bệnh viện khác nhau. Hệ thống này cũng tạo thuận lợi cho việc tư vấn kết quả, hội chẩn chuyên môn từ xa với các Bệnh viện tuyến Trung ương và các địa phương trong tỉnh. Nhờ kết nối trực tuyến giúp loại bỏ nhiều công đoạn rườm rà, tiết kiệm thời gian đáng kể của người bệnh cũng như y bác sĩ, tiết kiệm nguồn chi phí cho bệnh nhân khi không phải mua bệnh án giấy và in phim gây ảnh hưởng lớn tới môi trường. Quan trọng hơn giúp bác sĩ xem rõ thông tin lâm sàng của người bệnh phục vụ trong quá trình chẩn đoán, những dữ liệu này đều đảm bảo tính bảo mật tuyệt đối. Đặc biệt, quy trình số hoá được áp dụng triệt để trong việc trả kết quả khi bệnh nhân chỉ cần một mã QR Code hoặc một đường link là có thể truy cập để nhận kết quả.
Bên cạnh đó, BVĐK tỉnh còn ứng dụng nhiều thành tựu y tế số trong khám chữa bệnh khác như phần mềm quản lý bệnh viện (HIS) giúp dễ dàng quản lý toàn bộ lịch sử khám và nâng cao hiệu quả điều trị theo hướng cá nhân hóa khách hàng, phần mềm quản lý thông tin chẩn đoán hình ảnh (RIS)… cung cấp đầy đủ cho các bác sĩ thông tin lâm sàng cũng như cận lâm sàng của bệnh nhân phục vụ quá trình hội chẩn.
Hệ thống máy móc hiện đại mang lại hình ảnh chụp chi tiết, hỗ trợ việc chẩn đoán bệnh chính xác
Bước đột phá trong chẩn đoán hình ảnh phải kể đến việc triển khai thành công lĩnh vực điện quang can thiệp, bao gồm các kỹ thuật can thiệp để điều trị có sử dụng các thiết bị hình ảnh để định hướng, dẫn đường như máy chụp mạch số hóa, cắt lớp, siêu âm giúp định vị chính xác. Các kỹ thuật can thiệp sử dụng theo đường mạch máu (nút mạch, nong mạch, tái thông mạch…). Các kỹ thuật điện quang can thiệp được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ và đặc biệt là chụp mạch số hóa xóa nền (DSA). Hiện nay, BVĐK tỉnh Quảng Ninh có những thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: Máy chụp mạch hai bình diện (DSA), máy chụp cộng hưởng từ 1.5 Tesla, máy chụp cắt lớp vi tính đa dãy, các loại máy chụp X-quang kỹ thuật số và máy siêu âm hiện đại…
Không ngừng nâng cao chất lượng chuyên môn
Theo Bác sĩ Ngô Quang Chức (Trưởng khoa CĐHA, BVĐK tỉnh), ngoài những trang thiết bị, máy móc hiện đại giúp nâng cao chất lượng CĐHA thì yếu tố con người vẫn mang tính quyết định đến kết quả CĐHA. Trên cơ sở kết quả chiếu chụp hay siêu âm, người thầy thuốc phải có trình độ chuyên môn sâu mới “đọc” được kết quả, không bị bỏ sót tổn thương, xác định chính xác nhất các mặt bệnh.
Người dân đến khám bệnh tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh (BVĐK tỉnh)
Vì vậy, để làm chủ các loại máy, trang thiết bị tiên tiến, BVĐK tỉnh và khoa CĐHA luôn chú trọng xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, bác sĩ, kỹ thuật viên, nhân viên. Ngoài việc cử cán bộ, kỹ thuật viên đi đào tạo chuyên sâu, BVĐK tỉnh thường xuyên phối hợp với các bệnh viện, cơ sở y tế lớn trong nước như: BV Bạch Mai, BV Việt Đức, BV Đại học Y Hà Nội… để tổ chức các đợt tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, nhằm không ngừng củng cố, nâng cao trình độ cho đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên. Từ đó, các kỹ thuật chụp mạch chẩn đoán và X-quang can thiệp, chụp và can thiệp động mạch vành, động mạch não, can thiệp nội soi đường mật, siêu âm chẩn đoán và chọc sinh thiết, đặt dẫn lưu dưới hướng dẫn của siêu âm… đã có những bước tiến vượt bậc.
Cán bộ Khoa CĐHA còn tham gia hướng dẫn, đào tạo chuyển giao kỹ thuật cho tuyến y tế cơ sở, đồng thời, tích cực tham gia nghiên cứu khoa học. Những năm gần đây, các bác sĩ, kỹ thuật viên của Khoa CĐHA đã hoàn thành nghiệm thu nhiều đề tài cấp cơ sở, có giá trị ứng dụng trong điều trị, tham gia và đạt giải trong các kỳ Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh.
Trong thời gian tới, Khoa CĐHA (BVĐK tỉnh) tiếp tục triển khai một số kỹ thuật mới, chuyên sâu đồng thời phối hợp chặt chẽ với các khoa, phòng trong bệnh viện không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, phục vụ tốt công tác chẩn đoán, khám chữa bệnh cho nhân dân.
Quỳnh Trang (CDC Quảng Ninh)
